Den Haag,
Tussen 2019 en 2023 werd de Nederlandse economie geconfronteerd met twee zware schokken: de COVID-19-pandemie en de aanzienlijke stijging van de energieprijzen door de Russische invasie in Oekraïne. Desondanks namen de winsten van bedrijven en de beloning van werknemers toe. De winsten stegen met 32 procent, terwijl de lonen met 24 procent toenamen (zonder correctie voor prijsveranderingen). Dit blijkt uit het artikel ‘Lonen en winsten in tijden van pandemie en prijsstijgingen, 2019-2023’ dat door het CBS is gepubliceerd.
Reëel beschikbaar inkomen huishoudens stijgt met 5,4 procent
De beloning van werknemers nam toe door een toename van het aantal banen en hogere lonen. De sterke economische groei in 2021 en 2022, samen met de krapte op de arbeidsmarkt, waren belangrijke factoren hierbij.
De beloning van werknemers draagt bij aan het totale beschikbare inkomen van huishoudens, dat ook andere inkomensvormen omvat, zoals pensioenen, uitkeringen, inkomsten van zelfstandigen en inkomen uit vermogen. Na correctie voor prijsstijgingen steeg het beschikbare inkomen van huishoudens in de periode 2019-2023 met 5,4 procent.
Tijdens deze periode groeide de bevolking, voornamelijk door (arbeids)migratie. In 2023 was het gemiddeld beschikbare inkomen per inwoner 2,2 procent hoger dan in 2019. Dit gemiddelde is echter niet voor iedereen van toepassing, en er zijn aanzienlijke verschillen tussen bevolkingsgroepen. Uit de beschikbare gegevens blijkt dat huishoudens in de lagere inkomensgroepen relatief meer vooruitgang hebben geboekt dan huishoudens in de hogere inkomensgroepen.
Winstquote bereikt recordniveau
De economische groei van de afgelopen jaren heeft geleid tot een stijging van de winsten van niet-financiële bedrijven. Deze hoge winsten werden onder andere gerealiseerd dankzij verschillende subsidies die onderdeel uitmaakten van de steunmaatregelen tijdens de coronaperiode. Het is echter belangrijk op te merken dat hogere winsten niet automatisch een grotere winstgevendheid impliceren; ze kunnen ook het resultaat zijn van een verhoogde productie.
Een veelgebruikte maatstaf voor winstgevendheid is de winstquote, die de operationele winst als percentage van de toegevoegde waarde aangeeft. In 2022 bereikte de winstquote 44,3 procent, het hoogste niveau sinds 1995, het eerste jaar waarover gegevens beschikbaar zijn. In 2023 nam de winstquote licht af, ondanks de beperkte economische groei, maar bleef het op een historisch hoog niveau.
